''Dat is mijn boodschap en daar kun jij de woorden aan geven.'' De man die daags ervoor z'n vrouw verloor kijkt me indringend aan.
“Je bedoelt vergeving,'' zeg ik.
“Dat is het,'' antwoordt hij, ,,honderd procent.''
Een fietser reed zijn vrouw aan, zes weken geleden. Ze liep te wandelen met een vriendin op een B-weg. Walchers platteland. Verkeerde tijd, verkeerde plaats. Hoe het gebeurde kon niemand meer vertellen, maar ze was in no time in de traumaheli onderweg naar het Erasmus MC in Rotterdam.
Wekenlang lag ze in coma tot een MRI-scan het onvermijdelijke aan het licht bracht. Onherstelbare hersenschade. Ze werd naar een hospice gebracht, veel dichter bij huis. Daar overleed ze vijf dagen later. Haar man had gezien hoe ze had gevochten voor het leven. “Ga maar,'' had hij haar toegefluisterd, ''het is goed zo.''
En nu, amper een etmaal later, wil hij de honderden die over een paar dagen op haar uitvaart verwacht worden deelgenoot maken van een boodschap van vergeving.
Hij stapt over de scherpe pijn van zijn nog prille verlies heen. “Die jongen, die fietser, is zwaar beschadigd door dit ongeluk. Want dat was het: een ongeluk.''
Zijn zoon tegenover hem knikt van 'ja'. Hij is het eens met z'n vader. Zoals dat de afgelopen weken vaak het geval was. Ze zijn geen van beiden prater. Wel over de feiten, over de gebeurtenissen, niet over wat dat met heen deed. Niet over de emoties.
“We begrijpen elkaar, we hebben aan één blik genoeg,'' zegt de vader. Pas nog had hij 'de fietser' drie kwartier aan de telefoon. ,,Ik merk hoe het die jongen oplucht en ik zal blij zijn als hij mij ooit belt met de mededeling dat hij z'n leven weer een beetje opgepakt heeft. Daar krijg ík kracht van.''
Een paar dagen later komen 250 mensen af op de uitvaartdienst. Ik vertel over betekenis, nabijheid, zingeving en vergeving. Over de les die wij leren van vader en zoon. Zij gaan met een opgeruimd geweten een periode van rouw in. ''Het zwarte gat,'' zoals ze het zelf noemen.
Hun boodschap van vergeving geeft nóg meer betekenis aan het leven van hun vrouw/moeder. Zij zou het zo gewild hebben. Hun 'statement' gaat over liefde waarmee je meer bereikt dan met gebalde vuisten. Geen oordeel, geen woede, geen frustratie.
Het gaat ook over de kracht van 250 mensen op de uitvaart. Zij vertolken nabijheid. Ik citeer psychiater Dirk de Wachter die spreekt over ''menselijke nabijheid'' als hét medicijn tegen verdriet en rouw. ''Die menselijke nabijheid, die aanraking, heeft mij letterlijk in leven gehouden.”
De Wachter omschrijft verdriet en rouw als 'een ding met stekels'. ,,Het steekt in uw vel, pijnlijk en bloederig.'' Hij is kankerpatient en ervaringsdeskundig. Als mensen hem om hulp vragen zegt hij: ‘’Ik kan dat niet van u wegnemen. En als u het weggooit keert het als een boemerang terug en steekt het nog veel harder.’’
Rouw kun je niet wegnemen. Je kunt het verzachten met een boodschap van vergiffenis. Zo bieden vader en zoon niet alleen zichzelf troost, ook de grote kring om hen heen. Los van religie, afkomst of leeftijd.
Vergeving is een keuze die ze bewust maakten. De keuze om de menselijke maat te hanteren, vrij van oordeel, vrij van vergelding.
''Doe je dat, dan kun je het verdriet, dat ding met stekels, de baas. Tot het verdriet er over een tijd nog wel is, maar niet meer zoveel pijn doet,'' zeg ik tot slot.
Na de uitvaart appen vader en zoon me onafhankelijk van elkaar. Wat een team. Goed gedaan mannen.
Comments