De rust in het hospice is sereen. De ontvangst allervriendelijkst. Mijn komst is aangekondigd. ‘’Meneer is een beetje verward,’’ krijg ik als waarschuwing. Bijna twee weken geleden sprak ik hem. Hij lag toen al op bed thuis. Gisteren droegen twee sterke mannen hem de trap af voor de gang naar het hospice.
‘’Een zware beslissing,’’ zegt z’n vrouw. Want onomkeerbaar. Een stap dichter bij het einde. Als ik binnenkom, wijst hij naar me. ‘’Die ken ik,’’ zegt hij. ‘’Dan mag hij binnenkomen,’’ zegt de vrijwilligster naast hem met een lach op haar gezicht. En misschien is het tóch even de check of er goed volk over de vloer is. Het hospice immers, is zéér toegankelijk.
We geven elkaar een boks. Hij noemt m’n naam. De morfine vervormt z’n stem. Ogen staan hol. Hij is sterk vermagerd. Geen pijn, zegt hij niet geheel naar waarheid. Het is dragelijk. Hij drinkt af en toe kleine slokjes water uit de drinkbeker die van thuis is meegekomen.
Hij vraagt wat we de vorige keer ook al weer besproken hebben. Ik vertel hem dat aan de hand van het gesprek dat ik heb uitgewerkt. Met dichte ogen knikt hij instemmend. Herkenning. Ja, zo was het. Als ik stop met praten is het stil. Geen ongemakkelijke stilte, eerder stilte die past bij het hospice, de laatste fase. Als er genoeg woorden gesproken zijn.
Hij heeft er vrede mee. ‘’Ik kan terugkijken op een mooi leven…alleen te kort.’’ Hij had nog wel even door gewild. En zijn kleindochter zien opgroeien. Dat vertelde hij twee weken terug, terwijl de waterlanders zich een weg over zijn wangen baanden.
Vrouwlief komt nu binnen in het hospice en heeft de post mee van thuis. Lieve kaarten en wie er de komende dagen nog op bezoek willen komen. ‘’Moeten wij nog dingen bespreken Koen? De muziek aan het begin van de dienst?’’ Ik laat het hem op m’n telefoon zien en horen. Vioolconcert van Vivaldi in a-mineur. Het emotioneert hem.
Ik som de ingrediënten op voor zijn afscheidsceremonie. ‘’En Pavarotti toch ook?’’, vult hij aan. Zeker, hij ook. ‘’Torna a surriento,’’ zeg ik. ‘’Terugkeer naar Sorrento,’’ vertaalt hij, ‘’…wat een man, die Pavarotti.’’
Hij spreekt haast vloeiend Italiaans. Kon hij nog maar een keer door Italië dwalen… Amalfi-kust, de heuvels van Toscane, de duomo van Siena. Goed eten en drinken. Hij neemt de herinneringen mee naar z’n eindbestemming. Dan is het bezoek klaar. ‘’Dag Koen. Goed dat we het hebben afgerond,’’ bokst hij ten afscheid. ‘’Ik heb er alle vertrouwen in. Je maakt het niet te zwaar hè?’’
Twee dagen later, zondagmorgen vroeg, slaapt hij in. Rustig en vredig, in de armen van zijn vrouw. Vijf minuten later is het zonsopkomst. Er dient zich een stralende zondag aan. De dienst, een paar dagen later, in de kerk waar ze ruim vijftig jaar geleden trouwden, is warm, menselijk en niet te zwaar. Zo hield hij regie tot het laatst.
Deze zomer zorg ik voor een kaarsje. Voor hem. In de duomo van Siena.
Comments