‘’Ik zeg toch sorry!’’ Je hoort het een kind zeggen. Je hebt het jezelf horen zeggen. En wat is het waard, die geconditioneerde spijt? De afspraak dat je sorry zegt als je iets doet waar je op aangesproken wordt. Ik zeg toch sorry. Dan is het goed.
We lopen door het bos. Op en af, langs borden met informatie over ons slavernijverleden. We staan stil en lopen door. Zoals dat bijna altijd gaat. Maar nu zijn we op weg naar de theatervoorstelling ‘’Ik zeg toch sorry’’. Zomaar op een open plek in het Terschellinger Bos.
Anderhalf uur verder staan we te praten met Rochelle Deekman, één van de acteurs. Of het indruk op ons gemaakt heeft, het verhaal, vraagt ze. Ja, het is iets om stil van te worden. We willen en kunnen nog even niet weg op deze plek waar we zojuist getuige zijn geweest van een stuk over de afschaffing van de slavernij. ‘’Recht in ons gezicht,’’ voelen we dit. Onze geschiedenis. Voorouders weliswaar, maar ónze geschiedenis.
We vertellen Rochelle dat we uit Middelburg komen. Ongeveer hét centrum van ons slavernijverleden. Over het slavernijmonument dat we hebben, over de talloze initiatieven die er zijn geweest om dit verleden tastbaar te maken. Én over dat dit verhaal, dit theaterstuk absoluut in Middelburg gespeeld moet worden, omdat het - triest genoeg - óns verhaal is.
De eigenaresse van de plantage stoort zich aan het gehuil van de slavenbaby. ‘’Geef haar maar even hier,’’ verordonneert ze. Ze neemt het kind in de arm en loopt er mee naar de rivier. Daar houdt ze het onder water. Heel lang. Te lang. Vervolgens geeft ze het terug aan de moeder. ‘’Zo, nu is het stil.’’
Ons verleden kent tal van deze gruwelen. In ‘’Ik zeg toch sorry’’ speelt een zwarte acteur de rol van Koning Willem III. Hij biedt hij excuses aan. Excuses zoals excuses bedoeld zijn. Dus geen politiek correcte excuses die niemand begrijpt, maar excuses die doorleefd zijn, excuses die echt zijn, doordrenkt van oprecht gevoel, verdriet, spijt, schaamte. Het is een indrukwekkend statement in dit openluchttheater.
‘’Als wij nog steeds de pijn voelen, waarom voelen zij de schaamte dan niet?’’ Is de boodschap die we meekrijgen. Tijd voor een les in schaamte. Volgend jaar, op 1 juli is het 160 jaar geleden dat de slavernij werd afgeschaft. 1 juli 2023 is een zaterdag. Een ideale dag om in Middelburg deze masterclass van anderhalf uur te houden. Om sorry een nieuwe dimensie te geven.
Commentaires