Daar is hij weer. Een kleine man. Beetje grijs, niet opvallend gekleed, een bril en - ondanks zijn gevorderde leeftijd, 76 - altijd wat gehaast en energiek. In een drukke straat zou je hem zó voorbij lopen, als hij niet zo’n enorme koffer zou meezeulen.
In hotel De Zeeuwse Stromen in Renesse waar hij ons zo meteen een masterclass geeft, moet hij een paar treden af. Het is altijd reden voor gestommel, maar eenmaal afgedaald rolt hij zijn koffer naar de ruimte waar wij les krijgen. In de koffer zitten de boeken die hij schreef over rouw en verlies. Hij verkoopt ze zelf. Hij heeft z’n eigen pin-apparaat mee.
Als emeritus hoogleraar Manu Keirse even later begint te vertellen over die keer dat hij als kind oog in oog stond met een overleden plaatsgenootje van vier, ga ik er nog eens goed voor zitten. Hoewel ik het verhaal ken, laat ik me meevoeren als een kind dat avond aan avond hetzelfde krijgt voorgelezen en het tóch steeds weer wil horen. Deze man kan vertéllen!
Het vierjarig kind in bed, is overreden door een vrachtwagen. Kleine Manu zelf is dan acht. ‘’De huisarts raadde ouders aan om met hun kinderen een laatste groet te gaan brengen. ‘Ze moeten morgen weer door diezelfde straat naar school. Hoe moeten ze dat begrijpen als ze het niet hebben gezien? En denk eens na hoe je die avond thuis voor een warme sfeer kunt zorgen.’
‘’Mijn moeder zei: ‘Pannenkoeken bakken en warme chocolademelk!’ De huisarts zei: ‘Voor pannenkoeken heb je geen tijd, geef ze een kopje warme chocolademelk en neem je tijd om naar de kinderen te luisteren.’ Het was een echte familiedokter die dacht aan de kinderen als volwassenen van morgen. Moeder ging met de oudste vier kinderen - van acht, zes, vijf en vier jaar oud - naar het gezin toe.’’
‘’Ik zie nu het kind nog steeds liggen, het hoofd in wit verband en één handje zichtbaar boven het witte laken. Ik zie de huilende ouders naast het bed, het gebloemde behangpapier in de voorkamer van de woning. Die avond hadden we een lang gesprek met onze ouders, waarna we met veel genegenheid in bed werden gestopt. Ik heb er geen afschrikwekkende herinneringen aan overgehouden. Verdriet werd gedeeld, besproken in een sfeer van warmte en aandacht.’’
De autoriteit van Manu Keirse bouwde zich op vanaf zijn prilste jeugd in een dorpse samenleving waar overlijden, rouw en verlies dichtbij waren. Het speelde zich af in de straat waar hij woonde. En het werd niet weggehouden bij kinderen. Zo leerde hij dat dood onlosmakelijk verbonden is met het leven.
De enorme koffer met boeken die hij meezeult is symbolisch voor de vracht aan kennis die hij nu heeft. Zijn publicaties zijn geen wetenschappelijke verhandelingen, maar vormen houvast voor gewone mensen die met rouw en verlies te kampen hebben.
Wij, de studenten van de post hbo-opleiding ‘begeleiden bij rouw en verlies’ hangen telkens aan zijn lippen. Ook nu weer. Voor we het weten, loopt het tegen lunchtijd. Stiekem hoop ik op pannenkoeken en chocolademelk.
Comments